UPnP teriminin kelime anlamı ile başlayalım ve sonrasında bu terimin anlamını ayrıntıları ile sizlere sunalım. Kelime açılımı olarak Universal Plug And Play; İngilizce bilen okuyucularımızın anladığı üzere tak ve çalıştır demektir.
Aramayı başlatmak için tıklayın!
Birçok alanlarda sürekli olarak bu teknolojiyi kullandığımızdan dolayı bu terime yabancı sayılmayız. Bu teknoloji ile birçok cihazı uyumlu olarak kullanabilme imkânı sunulmaktadır. Elektronik cihazların birbirleri ile uyumlu olarak çalışması için mutlaka belirli protokollere sahip olmaları gerekmektedir.
Standart haberleşme protokolüne uyumlu olmayan elektronik cihazların birbirleri ile uyumlu olarak çalışmaları mümkün değildir.
Bu sebepten dolayı bu tak-çalıştır cihazların ve elektronik aletlerin kullanımını sağlamak amacı ile geliştirilmiş olan UPnP, tüm cihazların bu teknoloji ile kullanılması için tak ve çalıştır mimarisiyle geliştirmiştir.
Aramayı başlatmak için tıklayın!
UPnP Kullanımı Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?
Bir elektronik cihazın diğer cihazlar ile uyumlu olarak çalışması için sistemsel olarak aşağıda belirteceğimiz protokollere uyması ve sırası ile gerçekleştirmesi gerekmektedir. Aksi bir durumda uyumsuz olacak ve kullanımı mümkün olmayacaktır. Bu işlemleri sıralayalım.
- Adresleme
- Cihaz bulma
- Cihaz özeliklerini öğrenme
- Denetim gerçekleştirme
- Bilgilendirme
- Sunum
Bu işlemleri tek tek ele alarak UPnP daha iyi anlayalım.
Adresleme İşlemi Nedir?
Ağ üzerinde bulunan her bir UPnP cihazı kendisine otomatik olarak bir IP adresi atamak durumundadır. Bu IP adresi almak için DHCP sunucu aramakta, bulması durumunda da IP alarak ağa dâhil olmaktadır. Olumsuz bir yanıt alarak DHCP sunucuna bağlanılamama durumunda cihaz kendisine bir IP adresi atamaktadır. Bu işlemler bütününe adresleme denilmektedir.
Cihaz Bulma İşlemi Nedir?
UPnP işlemleri sırasında ilk işlem olan adresleme işlemi sonrasında “cihaz bulma” işlemi gelmektedir. Adresleme işlemi ile başlayan SSDP olarak adlandırılan protokole göre bağlantı gerçekleştirmesi sağlanarak, cihaz üzerinde barındırılan hizmetlerin bilgisinin ağ denetleme birimlerine yayınlanması başlatılır. Bir denetleme birimi bağlanması halinde SSDP, denetleme biriminin ağ üzerinde kendisi ile ilgili cihazları aramasına da olanak sağlamış olunur. SSDP protokolüne göre her iki yönde birkaç kelimelik cümleler ile tanımlama ve arama bilgisi adresi mesajı da kullanmaktadır.
Cihaz özellikleri öğrenme işlemi nedir?
Cihaz bulunma işleminin ardından geçekleşmesi gereken işlem sırasında cihaz özellikleri öğrenme işlemi gelmektedir. Bu durum cihaz bilgisinin yetersiz olmasından dolayı gerçekleştirilir. Bu az bilginin tam anlamı ile anlaşılması için cihaz özellikleri işlemi gerçekleştirilecektir. Bunun için cihazın bulunduğu anda cihaza gelen yanıtta tanımlama bilgisine ulaşılacak olan XML belgelerinin adresi yer almaktadır. Denetim birimleri, bu adreste bulunan belgelere ulaşarak cihazın sahip olduğu özelliklere hâkim olacaktır. Belge içerisinde cihazın üretici firma bilgilerinden tutun markası, modeli, seri numarası ve üretici firma internet adres bilgilerine ulaşılır. Ayrıca cihaz hizmet bilgileri, denetim ve sunum adresi bilgileri de bu XML belgesi içerisinde geçmektedir.
Denetim işlemi nedir?
Cihaz öğrenme işleminde elde edilen bilgiler doğrultusunda denetleme birimi, denetleyeceği hizmetlerin bilgisini almaktadır. İzleme ve ayarlama detaylarını öğrenebilmesi için her hizmet ile ilgili olan ve bu amaç için hazırlanmış olan XML formatlı bir belgeye ulaşarak bu işlemi gerçekleştirir. Cihazı denetmek için cihazın hizmetine bir istek gönderilir. Bu işlem de bir denetim mesajı gönderilerek yapılmaktadır. Bu mesaj, SOAP adı verilen protokol ile gönderilen XML formatlı mesajlardır. Denetim işlemleri için gönderilen mesajlara durum ve hata mesajları şeklinde yanıt alınır.
Bilgilendirme işlemi nedir?
Cihaz üzerinde hizmetlerin durumları, kayıtlı denetleme birimlerine belirli periyotlar ile bildirilmektedir. Bu bilgilendirme işlemleri GENA denilen protokol çerçevesinde XML olarak hazırlanan bir belge ile yapılır. Ağa ilk dâhil olmaları durumunda da özel olarak bir bilgilendirme mesajı ile yayınlanır. Bu sayede hizmet bilgisi kaydı alınan denetleme birimlerinde, durum modelleri hakkında bilgi sahibi olmuş olur.
Sunum İşlemi nedir?
İzleme ve ayarlanma işlemleri için bazı UPnP cihazları üzerinde bir internet sayfası barındırılmaktadır. Cihaz ayarları, sayfanın ve cihazın hizmetlerine göre farklılık göstermektedir.
Yazımızın başında da değinmiş olduğumuz UPnP Protokolü temel olarak haberleşme protokollerinin yanı sıra özel olarak tasarlanmış olan protokoller ile de kullanılabilmektedir.
Aramayı başlatmak için tıklayın!
