SSD’ye yazılan toplam veri bulma bazı durumlarda işimize yaramaktadır. SSD’ler, günümüzün hızlı ve güvenilir depolama çözümlerinden biri olarak bilgisayarlarımızda önemli bir rol oynuyor. Ancak, SSD’lerin ömrünü uzatmak ve performansını korumak için ne kadar veri yazıldığını takip etmek önemlidir.
Ayrıca okuyun: Yeni SSD Taktıktan Sonra Ne Yapmalı?
İçerik konuları
SSD’nin Ömrünü Anlamak
SSD’ler, geleneksel sabit disklerden farklı olarak hareketli parçalar içermez. Veri depolama için NAND flash bellek hücrelerini kullanırlar. Bu hücreler, sınırlı sayıda yazma döngüsüne sahiptir. Her yazma işlemi, hücrelerin aşınmasına neden olur ve sonunda hücreler kullanılamaz hale gelir. Bu nedenle, SSD’lerin bir ömrü vardır ve bu ömür, toplam yazılan veri miktarına bağlıdır.
SSD üreticileri, genellikle ürünlerinin dayanıklılığını TBW değeriyle belirtirler. TBW, SSD’nin ömrü boyunca güvenli bir şekilde yazabileceği tahmini veri miktarını ifade eder. Örneğin, 500 TBW değerine sahip bir SSD, teorik olarak 500 terabayt veri yazıldıktan sonra bile çalışmaya devam edebilir, ancak performansında düşüşler olabilir veya bazı hücreler kullanılamaz hale gelebilir.
SSD’ye Yazılan Toplam Veriyi Bulma Yöntemleri
SSD’ye yazılan toplam veri bulma için birkaç farklı yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler, işletim sisteminize ve SSD’nizin özelliklerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
SSD’nin SMART verilerini kullanma
SMART, SSD’lerin sağlık durumunu ve performansını izlemek için kullanılan bir sistemdir. SMART verileri, SSD’nin çeşitli parametrelerini içerir ve bu parametreler arasında SSD’ye yazılan toplam veri bulma oldukça kolay hale gelir.
SMART verilerini görüntülemek için işletim sisteminize uygun bir araç kullanmanız gerekir. Windows işletim sistemi için CrystalDiskInfo gibi ücretsiz araçlar mevcuttur. Bu araçları kullanarak SSD’nizin SMART verilerini görüntüleyebilir ve “Total LBAs Written” veya “Host Writes” gibi parametreleri arayarak yazılan toplam veri miktarını bulabilirsiniz.
SSD üreticisinin yazılımını kullanma
Bazı SSD üreticileri, kendi yazılımlarını sunarak kullanıcıların SSD’lerini daha detaylı bir şekilde izlemesine olanak tanır. Bu yazılımlar, genellikle SSD’nin sağlık durumu, performansı ve yazılan toplam veri miktarı gibi bilgileri içerir.
SSD’nizin üreticisinin web sitesini ziyaret ederek uygun yazılımı indirebilir ve yükleyebilirsiniz. Yazılımı çalıştırdıktan sonra, SSD’nizin bilgilerini görüntüleyebilir ve yazılan toplam veri miktarını bulabilirsiniz.
Üçüncü taraf araçları kullanma
SSD’ye yazılan toplam veri bulma için üçüncü taraf araçları da kullanabilirsiniz. Bu araçlar, genellikle SSD’nin SMART verilerini okuyarak veya SSD’nin dahili kayıtlarını analiz ederek yazılan toplam veri miktarını hesaplar.
Üçüncü taraf araçları kullanırken dikkatli olmanız önemlidir. Güvenilir olmayan araçlar, SSD’nize zarar verebilir veya yanlış bilgiler sağlayabilir. Bu nedenle, yalnızca güvenilir kaynaklardan indirdiğiniz ve iyi değerlendirmelere sahip araçları kullanmanızı öneririz.
SSD’ye Yazılan Toplam Veriyi Yorumlama
SSD’ye yazılan toplam veri bulma işlemi tamamlandıktan sonra, bu bilgiyi SSD’nizin ömrünü değerlendirmek için kullanabilirsiniz. SSD’nizin TBW değerini ve yazılan toplam veri miktarını karşılaştırarak SSD’nizin ne kadar ömrünün kaldığını tahmin edebilirsiniz.
SSD’lerde Yazma Amplifikasyonu
SSD’lerin performansını ve ömrünü etkileyen önemli bir faktör de yazma amplifikasyonudur. Yazma amplifikasyonu, SSD’ye yazılan veri miktarının, gerçekte kullanıcı tarafından yazılan veri miktarından daha fazla olmasını ifade eder. Bu durum, SSD’lerin iç yapısı ve veri yönetim mekanizmalarından kaynaklanır.
SSD’ler, verileri bloklar halinde depolar. Bir blok, birden fazla sayfa içerir ve her sayfa belirli bir miktarda veri tutabilir. SSD’ye yeni veri yazıldığında, boş bir blok bulunması gerekir. Ancak, SSD’lerdeki silme işlemi, verileri fiziksel olarak silmek yerine, ilgili blokları “geçersiz” olarak işaretler. Bu geçersiz bloklar, daha sonra yeni verilerle doldurulabilir.
Ancak, bir bloktaki bazı sayfalar hala geçerli veri içeriyorsa, yeni veri yazılmadan önce bu geçerli veriler başka bir bloğa taşınmalıdır. Bu taşıma işlemi, yazma amplifikasyonuna neden olur çünkü SSD, kullanıcı tarafından yazılan veri miktarından daha fazla veri yazmak zorunda kalır.
Yazma amplifikasyonu, SSD’nin performansını ve ömrünü olumsuz etkileyebilir. Yüksek yazma amplifikasyonu, SSD’nin daha fazla yazma döngüsü gerçekleştirmesine neden olur, bu da SSD’nin ömrünü kısaltabilir. Ayrıca, yazma amplifikasyonu, SSD’nin performansını düşürebilir çünkü SSD, daha fazla veri yazmak ve taşımak için daha fazla zaman harcar.
Yazma Amplifikasyonunu Azaltma Yöntemleri
Yazma amplifikasyonunu azaltmak için SSD üreticileri ve kullanıcılar çeşitli yöntemler kullanabilir.
Over-Provisioning
Over-provisioning, SSD’nin toplam kapasitesinin bir kısmını kullanıcıdan gizleyerek SSD’nin iç işlemleri için daha fazla alan sağlamaktır. Bu ekstra alan, SSD’nin veri yönetim mekanizmalarını daha verimli bir şekilde çalıştırmasına ve yazma amplifikasyonunu azaltmasına olanak tanır.
Birçok SSD, over-provisioning özelliğini destekler ve kullanıcılar, SSD’nin yazılımını veya BIOS ayarlarını kullanarak over-provisioning miktarını ayarlayabilirler. Genellikle, over-provisioning miktarı arttıkça yazma amplifikasyonu azalır, ancak SSD’nin kullanıcıya sunulan kapasitesi de azalır.
Garbage Collection
Garbage collection, SSD’nin geçersiz blokları temizleyerek yeni veriler için boş alan oluşturma işlemidir. Garbage collection işlemi, SSD boştayken veya arka planda çalışırken gerçekleştirilir.
Etkili bir garbage collection mekanizması, SSD’nin yazma amplifikasyonunu azaltmada önemli bir rol oynar. SSD, geçersiz blokları düzenli olarak temizleyerek yeni veriler için daha fazla boş alan sağlar ve böylece veri taşıma işlemlerini azaltır.
Wear Leveling
Wear leveling, SSD’nin tüm bloklarına eşit miktarda yazma işlemi yaparak SSD’nin ömrünü uzatmayı amaçlayan bir tekniktir. SSD’ler, verileri bloklar halinde depolar ve her blok sınırlı sayıda yazma döngüsüne sahiptir. Eğer bazı bloklar diğerlerinden daha sık yazılırsa, bu bloklar daha hızlı aşınır ve SSD’nin ömrü kısalabilir.
Kullanıcı davranışları
SSD’lerin yazma amplifikasyonunu etkileyen bir diğer faktör de kullanıcı davranışlarıdır. Örneğin, SSD’yi sürekli olarak yüksek oranda doldurmak veya büyük dosyaları sık sık taşımak veya kopyalamak, yazma amplifikasyonunu artırabilir.
Ayrıca okuyun: Windows’ta SSD Kullanımında Yapılması Gereken 10 Şey
